Με πείρα στην… ανεργία

|> Στέλιος Κοπανίδης

|> Όταν ο αξέχαστος Γιώργος Ζαμπέτας ερμήνευε σε στίχους Ναπολέοντα Ελευθερίου στις αρχές της δεκαετίας του 1970 “ο πενηντάρης είναι ένας νέος της εποχής” δεν θα μπορούσε να διανοηθεί τι επεφύλασσε η Ελλάδα του 2017 σ΄αυτήν την ηλικιακή κατηγορία συμπολιτών μας.

Ο Έλληνας πενηντάρης σήμερα είναι συνήθως άνεργος, μακριά από τη συνταξιοδότηση, ανασφαλής, με πληθώρα προβλημάτων, κυρίως υπαρξιακού χαρακτήρα και πολλά αναπάντητα “γιατί” . Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το ποσοστό των ανέργων πενηντάρηδων παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια εκρηκτική αύξηση. Πιο συγκεκριμένα το ποσοστό των ανέργων που ανήκει στην ηλικιακή κατηγορία 55-64 ετών εκτινάχθηκε στο 19,5% τον Οκτώβριο του 2016, από 9,2% που ήταν τον αντίστοιχο μήνα του 2011. Πρόκειται για μια κατηγορία ανέργων του ιδιωτικού τομέα (που τελεί υπό απηνή διωγμό), οι οποίοι έχουν τις λιγότερες ή μηδαμινές πιθανότητες να αποκτήσουν εκ νέου πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Αντίστοιχο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι μακροχρόνια άνεργοι, που στατιστικά εντάσσονται στην κατηγορία 45-54 ετών.

Με αυτά τα δυσοίωνα δεδομένα έχει διαμορφωθεί μια ανθρώπινη δεξαμενή εγκλωβισμένων ανέργων, η οποία αριθμεί 288.000 άτομα μακροχρόνια ανέργων που έχουν αποκοπεί από την αγορά εργασίας, ενώ χρονικά βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από την ηλικία συνταξιοδότησης. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τις τελευταίες ανατροπές που επήλθαν στα όρια ηλικίας, για να συνταξιοδοτηθεί κάποιος με μειωμένη σύνταξη πρέπει να έχει συμπληρώσει το 62ο έτος της ηλικίας του, ενώ για πλήρη σύνταξη απαιτείται η συμπλήρωση του 67ου έτους. Βεβαίως, μπορεί κάποιος να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη στα 62 με την προϋπόθεση να έχει συμπληρώσει 40 χρόνια εργασίας! Τι σημαίνει αυτό πρακτικά. Για παράδειγμα ένας πενηντάρης με 30 και πλέον χρόνια δουλειάς, εάν δεν επανενταχθεί στην αγορά εργασίας (με τα σημερινά δεδομένα θεωρείται απίθανο) θα περιμένει 17 ολόκληρα χρόνια για να συνταξιοδοτηθεί, με μια σύνταξη η οποία δεν θα φτάνει να αγοράσει τον άρτον τον επιούσιο. Και βεβαίως όλα αυτά βάσει του τρίτου… υπερήφανου Μνημονίου που υπέγραψε η κυβέρνηση και υπερψήφισε η Ελληνική Βουλή.

Σύμφωνα δε με την Eurostat, η Ελλάδα έχει τα χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης μεταξύ όλως των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις ηλικίες 50-64 ετών με ποσοστό μόλις 32% όταν ο αντίστοιχος μέσος όρος στην Ε.Ε. των “28” ανέρχεται σε 52%. Στον αντίποδα, η Σουηδία που έχει τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης αυτής της ηλικιακής κατηγορίας.

Σκοτώνουν, λοιπόν, τα άλογα όταν γεράσουν, ακόμη και αν αυτά αισθάνονται ακμαία και δημιουργικά για να προσφέρουν. Τι θέση επιφυλάσσει το ελληνικό κράτος γι΄αυτούς τους ανθρώπους, που εργάζονταν μια ζωή και τώρα βρίσκονται ενώπιον δραματικών αδιεξόδων; Πλην ίσως… της ευθανασίας (δεν ενδείκνυται γιατί και αυτή κοστίζει) ή του μελλοντικού Καιάδα, απολύτως καμία. Το δε κατ΄ευφημισμόν υπουργείο Εργασίας αν γνωρίζει το πρόβλημα (μάλλον πρέπει), τι λύσεις επεξεργάζεται; Ρητορικό και μάλλον αφελές το ερώτημα, γιατί για να δώσεις λύσεις οφείλεις τουλάχιστον να διαθέτεις στοιχειώδη έστω πολιτική…