Α, και η… Moody’s!

|> Στέλιος Κοπανίδης

|> Η «Novartisιάδα» και η απόφαση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τη διερεύνηση της υπόθεσης μονοπώλησε το ενδιαφέρον της επικαιρότητας τις τελευταίες ημέρες, με νέο κύμα απαξιωτικών σχολίων για το πολιτικό προσωπικό, με αντεγκλήσεις ένθεν κακείθεν και με μια έντονη δυσωδία που συμπαρασύρει μαζί της δικαίους και αδίκους. Το τι μέλλει γενέσθαι παραμένει άδηλο, με πληροφορίες από έγκυρους δικαστικούς κύκλους να αναφέρουν ότι η σχετική δικογραφία ενδέχεται να επιστρέψει στη Δικαιοσύνη από τη Βουλή λόγω του ατεκμηρίωτου των καταθέσεων των προστατευόμενων μαρτύρων.

Στη συζήτηση που διεξήχθη στη Βουλή ήρθε στην επιφάνεια και μια άλλη εξέλιξη, που ενδεχομένως να περνούσε στα «ψιλά γράμματα» αν δεν την ανεδείκνυε θριαμβολογών ο πρωθυπουργός και αφορά την αναβάθμιση κατά δύο μονάδες (από Caa2 σε Β3) του ελληνικού αξιόχρεου από τον οίκο Moody’s. Ο οίκος πιστοληπτικής ικανότητας προέβη σε αυτήν την αναβάθμιση εκτιμώντας ότι η Ελλάδα θα ολοκληρώσει επιτυχώς το πρόγραμμα και θα επιστρέψει στη χρηματοδότηση από τις αγορές.

Εννοείται ότι οποιαδήποτε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας αποτελεί θετικό γεγονός. Με μία, ωστόσο, προϋπόθεση. Να συνοδεύεται από ανάλογη άνοδο των δεικτών της πραγματικής οικονομίας. Δηλαδή με άνοδο του ΑΕΠ, με αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, με μείωση της ανεργίας, με αντίστοιχη μείωση των λεγόμενων ευέλικτων μορφών απασχόλησης, με λιγότερα «λουκέτα» επιχειρήσεων, με άνοδο της βιομηχανικής παραγωγής και του εμπορίου, με επενδύσεις που θα αποφέρουν νέες θέσεις εργασίας. Συμβαίνει τίποτα από τα προαναφερόμενα στην Ελλάδα; Τίποτα απολύτως. Προς τι λοιπόν η αναβάθμιση και οι πρωθυπουργικές θριαμβολογίες; Ποιοι υπαγόρευσαν στη Moody’s να προβεί σε αυτή την κίνηση;

Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Οι οίκοι πιστοληπτικής ικανότητας δεν λογοδοτούν σε κανέναν για τις εκτιμήσεις τους και αναβαθμίζουν ή υποβαθμίζουν χώρες, τράπεζες, πολυεθνικούς κολοσσούς κατά το δοκούν. Στρέφονται θετικά σε όποιες κυβερνήσεις είναι πειθήνιες και εξυπηρετούν τους στόχους και τις επιδιώξεις των χρηματοδοτών τους, που είναι οι λεγόμενες αγορές και οι πάσης φύσεως κερδοσκόποι που κρύβονται πίσω απ’ αυτές. Παράλληλα στέλνουν και το μήνυμά τους ότι σε περίπτωση απόκλισης από τους όρους που έχουν τεθεί η αναβάθμιση θα μετατραπεί σε υποβάθμιση.

Να υπενθυμίσουμε ότι η χρηματοπιστωτική κρίση στην Ευρώπη το 2008 βρήκε την Ελλάδα με υψηλότατη βαθμολογία από τους ανωτέρω οίκους. Συγκεκριμένα με Α από τη Fitch, Α1 από τη Moody’s και Α- από τη S&P. Επίσης η Ισλανδία, πριν από τη χρεοκοπία της, απολάμβανε βαθμό Α+, ενώ η Ιρλανδία εισήλθε στην κρίση, καταφεύγοντας τελικά σε μηχανισμό στήριξης από την τρόικα, με βαθμολογία ΑΑΑ από τη Fitch.

Και βεβαίως για να καταλάβουμε το αξιόπιστο των αξιολογήσεων αυτών αρκεί να επισημάνουμε ότι οι ανωτέρω οίκοι έδιναν υψηλότατες βαθμολογίες στα subprimes, δηλαδή στα τοξικά ή ενυπόθηκα δάνεια υψηλού κινδύνου, που προκάλεσαν την παγκόσμια πιστωτική κρίση με αφετηρία την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς ακινήτων, ενώ η Moody’s αξιολογούσε με πολύ υψηλό βαθμό τον ενεργειακό κολοσσό Enron, που κατέρρευσε εν μια νυκτί το 2001. Και αυτό τρεις μόλις ημέρες πριν από την κατάρρευσή του…

Προς επίρρωσιν, μάλιστα, των πρωθυπουργικών θριαμβολογιών έσπευσε να συνδράμει και ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος τόνισε ότι «η οικονομία έχει άνοδο, αλλά οι πολίτες δεν το έχουν καταλάβει». Και πώς να το καταλάβουν αυτό κ. υπουργέ όταν είναι βυθισμένοι στην ανεργία και τη φτώχεια;

Πώς να το καταλάβουν όταν μαζί με την Οικονομία είναι βυθισμένοι στο τέλμα ζωτικοί τομείς όπως η Υγεία, η Παιδεία, αυτή εντέλει η ίδια η καθημερινότητά τους; Όταν για να κλείσεις ένα ραντεβού σε δημόσιο νοσοκομείο είσαι στη λίστα αναμονής για ένα και πλέον χρόνο; Όταν τα βιβλία που διδάσκονται στα παιδιά του Γυμνασίου είναι γραμμένα το 2007, στην προ κρίσης περίοδο και εκθειάζουν καταστάσεις που σήμερα έχουν εκλείψει;

Όταν η παιδική φτώχεια αποτελεί πλέον γάγγραινα για το σώμα της ελληνικής κοινωνίας; Όταν δεν υλοποιήθηκε έστω και μία από τις χίλιες και μία εξαγγελίες που είχε υποσχεθεί ο πρωθυπουργός σε έναν ευπειθή αλλά και απελπισμένο λαό που αναζητούσε σανίδα σωτηρίας;

Όταν κάθε ημέρα η άβυσσος φαντάζει και πιο κοντά για αμέτρητους πολίτες αυτής της χώρας; Πολίτες, κλεισμένων στην απελπισία και την αβεβαιότητα, που αναζητούν εναγωνίως πίσω κομμάτι των κλεμμένων ζωών τους.

«Γυάλινος κόσμος», όπως θα έλεγε και ο Τένεσι Ουίλιαμς. Μόνο στο αριστούργημα του μεγάλου Αμερικανού συγγραφέα έρχεται στο τέλος το τέταρτο πρόσωπο, το οποίο και διαλύει τις αυταπάτες και επαναφέρει τους ήρωες τού έργου στη σκληρή πραγματικότητα. Σ’ αυτήν τη σκληρή πραγματικότητα που διαφεύγει της προσοχής της κυβέρνησης.