Συμβουλές/Οδηγίες: Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας και Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας

|> Θερινές εκπτώσεις από αύριο και μέχρι τις 30 Αυγούστου που θα διαρκέσουν, το ελληνικό εμπόριο ελπίζει σε μία -έστω- μικρή ανάσα από τους ‘’μη έχοντες’’ καταναλωτές…

Το γεγονός είναι πως όση δυσπραγία και αν υπάρχει οι καταναλωτές δεν θα σταθούν μόνον έξω από τις βιτρίνες, εάν βέβαια τους δελεάζουν και οι τιμές.

Όμως πόσο μπορεί να ‘’κόψει’’ ένας έμπορος όταν τα περιθώρια κέρδους είναι ήδη συμπιεσμένα και πόση αισιοδοξία μπορεί να αισθάνεται όταν ξέρει ότι ο πελάτης που περνάει το κατώφλι τού μαγαζιού του, είναι ‘’στεγνός’’…

Έτσι, υπό το κλίμα της ‘’αφραγκίας’’ και της αβεβαιότητας, το ελληνικό εμπόριο προ(σ)καλεί τον καταναλωτή, να δείξει… κατανόηση και στους δρόμους να δούμε γεμάτες σακούλες!

Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι το λιανικό εμπόριο που λειτουργεί στα ‘’μικρά’’ καταστήματα και στα μαγαζιά της γειτονιάς, χρειάζεται υποστήριξη και ας μην δελεάζεται ο καταναλωτής από ‘’προσφορές’’ και ‘’καλές τιμές’’ πολυκαταστημάτων ξένων συμφερόντων.

Θερινές εκπτώσεις από αύριο και στο προσκήνιο οι συμβουλές και οδηγίες φορέων προς εμπόρους και καταναλωτές, Από τη μια η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) και από την άλλη η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ)…

Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας

Με αφορμή την έναρξη των Τακτικών Θερινών Εκπτώσεων  η ΕΣΕΕ έχει αποστείλει στα μέλη της σε όλη τη χώρα Ενημερωτικό Σημείωμα – Οδηγό με τις προβλέψεις της νομοθεσίας και με παραδείγματα μειώσεων τιμών. Και αναφέρει:

Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία (άρθρο 15 παρ. 1 ν. 4177/2013), οι θερινές εκπτώσεις έτους 2025, θα ξεκινήσουν την Δευτέρα, 14 Ιουλίου και θα διαρκέσουν έως και το Σάββατο, 30 Αυγούστου.

Σκοπός της παρούσας μας είναι να έχετε διαθέσιμο έναν χρήσιμο οδηγό για τον τρόπο που θα επικοινωνήσετε τις εκπτώσεις σας, σε σχέση με τις απαιτήσεις του σχετικού πλαισίου.

Σύμφωνα λοιπόν με το άρθρο 9ι ν. 2251/1994, όπως τροποποιήθηκε από το ν. 5111/2024, σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής αναγράφεται ρητά η προγενέστερη τιμή (αναφέρεται συχνά και ως τιμή αναφοράς) βάσει της οποίας εφαρμόζεται η έκπτωση. Η προγενέστερη τιμή είναι η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος στο κάθε προϊόν του κατά την περίοδο των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της πρώτης έκπτωσης στις 14 Ιουλίου.

Ειδικά για τις τακτικές εκπτώσεις, σύμφωνα και με τον νέο Κώδικα Δεοντολογίας (ΥΑ 66877/30-8-2024) η μείωση τιμής μπορεί να έχει την εξής μορφή, πάντα υπό την προϋπόθεση αναγραφής της προγενέστερης τιμής, όπως ορίζεται πιο πάνω:

• Ποσοστό (%), πχ. «20% έκπτωση».
• Συγκεκριμένο ποσό, πχ. «10 ευρώ έκπτωση».
• Αναγραφή νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε, πχ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ». Η προγενέστερη τιμή μπορεί να εμφανίζεται και διαγραμμένη, πχ. «50 ευρώ 100 ευρώ».

Επαναλαμβάνεται ότι, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή στο χρονικό διάστημα που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Αν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 60 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών. Ο κανόνας των 60 ημερών είναι αυτός που χρησιμοποιείται συνήθως «εντός» των εκπτώσεων. Χρειάζεται ωστόσο προσοχή: Για να χρησιμοποιήσουμε ως προγενέστερη τιμή αυτή που ίσχυσε πριν από τις εκπτώσεις, δεν πρέπει να γίνει ούτε μία αύξηση τιμής μέσα στις 60 ημέρες, έστω και επάνω στις μειωμένες τιμές, καθώς αυτό αναιρεί αυτομάτως την προγενέστερη τιμή προ των εκπτώσεων.

Γενικά περί των εκπτώσεων:

• Τι είναι ανακοίνωση μειωμένης τιμής; Κάθε ανακοίνωση του εμπόρου ότι έχει μειώσει την τιμή που χρεώνει ένα προϊόν και μπορεί να σχετίζεται με ένα προϊόν ή κατηγορία προϊόντων ή το σύνολο των προϊόντων. Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, προγενέστερη τιμή (ή τιμή αναφοράς) είναι η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών πριν την ανακοίνωση. Εξαίρεση από τον γενικό αυτό κανόνα αποτελεί η προγενέστερη τιμή που θα ισχύσει εντός των 60 ημερών προοδευτικών και διαδοχικών μειώσεων (δηλαδή όπως συνήθως συμβαίνει εντός των τακτικών εκπτώσεων).
• Αν ο έμπορος διαθέτει τόσο ηλεκτρονικό όσο και φυσικό κατάστημα ή παραπάνω του ενός καταστήματα και σε αυτά έχει διαφορετικές τιμές, θα πρέπει να καθορίσει την προγενέστερη τιμή για καθένα από αυτά.
• Δεν επιτρέπεται η αναφορά της προτεινόμενης λιανικής τιμής ως προγενέστερης τιμής στις εκπτώσεις. Μπορεί να παρατεθεί μόνο ως σύγκριση τιμών χωρίς να δίνεται η εντύπωση ότι πρόκειται για μείωση τιμών. Για παράδειγμα απαγορεύεται να πωλείται προϊόν με την ένδειξη μειωμένης τιμής ως ποσοστό επί της προτεινόμενης τιμής τιμοκαταλόγου.
• Είναι δυνατή η ανακοίνωση γενικής μείωσης τιμών σε μία κατηγορία προϊόντων αλλά θα πρέπει να γίνεται αναφορά τόσο στη μειωμένη τιμή όσο και στην προγενέστερη τιμή για κάθε προϊόν.
• Σύμφωνα με την Οδηγία για τις Αθέμιτες Εμπορικές Πρακτικές (98/6/ΕΚ), εμπορική πρακτική είναι κάθε πράξη, παράλειψη, τρόπος συμπεριφοράς ή εκπροσώπησης, εμπορική επικοινωνία (με τη μορφή διαφήμισης), ενός εμπόρου η οποία μπορεί να επηρεάσει την οικονομική απόφαση του καταναλωτή να αγοράσει ή όχι ένα προϊόν ή να κάνει χρήση ή μη μιας υπηρεσία. Όταν ο έμπορος επιθυμεί να προωθήσει τα προϊόντα του με ισχυρισμούς σε σχέση με την τιμή, αυτοί πρέπει να είναι διαφανείς. Στην περίπτωση πρόσκλησης για αγορά θα πρέπει να περιλαμβάνονται ουσιώδεις πληροφορίες σχετικά με την τιμή, τους τυχόν φόρους, τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζεται μία τιμή, τυχόν πρόσθετες επιβαρύνσεις όπως έξοδα αποστολής. Αν δεν είναι εφικτό να υπολογιστούν εκ των προτέρων είναι απαραίτητη η ενημέρωση για την τυχόν επιβάρυνση και τον τρόπο υπολογισμού τους.
• Εκτός από τα παραπάνω, χρήσιμο είναι να ξέρουμε ότι δεν επιτρέπεται η χρέωση επιβάρυνσης για την χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, καθώς και ότι απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή απέναντι σε συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτών που θεωρούνται ευάλωτες λόγω αναπηρίας, ηλικίας κλπ.

Παράδειγμα διαδοχικών μειώσεων εντός του χρονικού διαστήματος των 60ημερών

Έμπορος ξεκινάει τις εκπτώσεις ενός δεδομένου προϊόντος την 14^η Ιουλίου, με προγενέστερη τιμή τα 100 € και έως και 30 Ιουλίου διαθέτει το προϊόν με έκπτωση 20% στα 80 €. Στη συνέχεια στις 16 Αυγούστου προχωρά σε περαιτέρω μείωση και διαθέτει το προϊόν στα 70 €.

Στις 16 Αυγούστου θα δικαιούται να επικαλείται ως προγενέστερη τιμή τα 100 € με δεδομένο ότι έχουμε προοδευτικές μειώσεις και βρισκόμαστε εντός του χρονικού διαστήματος των 60 ημερών από την αρχική μείωση.

Μετά την πάροδο όμως των 60 ημερών από τις 14 Ιουλίου π.χ 20 Σεπτεμβρίου, ο έμπορος που θέλει να προχωρήσει σε προσφορές μετά τις εκπτώσεις, δεν θα μπορεί να επικαλείται ως προγενέστερη τιμή τα 100 € αλλά την νέα χαμηλότερη τιμή που θα έχει διαμορφωθεί μέσα στις 30 προηγούμενες ημέρες των τακτικών εκπτώσεων (αυτονόητα με τον τρόπο αυτό οι προσφορές που έπονται των εκπτώσεων θα πρέπει να έχουν ακόμα χαμηλότερες τιμές από αυτές των εκπτώσεων, οπότε δεν ξέρουμε κατά πόσο ευνοούνται).

Παράδειγμα αυξομειώσεων (άρα μη διαδοχικών μειώσεων εντός των 60 ημερών)

Έμπορος με προγενέστερη τιμή ενός ζευγαριού παπουτσιών στα 100 € ξεκινάει τις εκπτώσεις στις 14 Ιουλίου ως εξής:

• 1^η ημέρα: Μείωση τιμής στα 70 € – Ανακοίνωση: 100 € τώρα μόνο 70 €.
• 4^η ημέρα: Μείωση τιμής στα 60 € – Ανακοίνωση: 100 € τώρα μόνο 60 €.
• 8^η ημέρα: Αύξηση τιμής στα 90 € – Παράθεση μόνο της τιμής των 90 € (δεν επιτρέπεται ανακοίνωση μείωσης, γιατί έχουμε αύξηση της τιμής).
• 31^η ημέρα: Μείωση τιμής στα 80 € – Παράθεση μόνο της τιμής των 80 € (δεν επιτρέπεται ανακοίνωση μείωσης τιμής, καθώς η χαμηλότερη τιμή -άρα και η προγενέστερη τιμή- κατά το χρονικό διάστημα των προηγούμενων 30 ημερών είναι πια τα 60 € και όχι τα αρχικά 100 €).
• 34^η ημέρα: Μείωση τιμής στα 45 € – Ανακοίνωση: 60 € τώρα μόνο 45 € (καθώς η χαμηλότερη κατά το χρονικό διάστημα των προηγούμενων 30 ημερών τιμή ήταν τα 60 € η οποία και αποτελεί την προγενέστερη τιμή).
• 38^η ημέρα: Μείωση τιμής στα 30 € – Ανακοίνωση: 60 € τώρα μόνο 30 € (εδώ έχουμε διαδοχική έκπτωση η οποία ξεκίνησε την 34^η ημέρα, ο έμπορος διατηρεί ως προγενέστερη τιμή τα 60 €).

Παρακαλούμε σημειώστε ότι, πρέπει να επιδεικνύεται ιδιαίτερη προσοχή στην τήρηση των διατάξεων περί εκπτώσεων και μειωμένων τιμών, καθώς οι κυρώσεις είναι σημαντικές.

Τέλος, σύμφωνα με την παρ. 1 άρθρου 16 ν. 4177/2013, τα καταστήματα μπορούν να ανοίξουν προαιρετικά την πρώτη Κυριακή των τακτικών θερινών εκπτώσεων, ήτοι στις 20 Ιουλίου 2025. Υπενθυμίζουμε ότι, το πλαίσιο ωραρίου για τις ανωτέρω Κυριακές καθορίζεται από ώρα 11:00 έως ώρα 20:00.

Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας

Το διάστημα των θερινών εκπτώσεων, αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να πραγματοποιήσουν οι καταναλωτές τις αγορές τους, εκμεταλλευόμενοι τις χαμηλότερες τιμές, προς όφελος του προϋπολογισμού τους.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι καταναλωτές, ότι κατά την περίοδο των εκπτώσεων:

• Σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο προμηθευτής για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των τριάντα (30) ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από τριάντα (30) ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο προμηθευτής στο χρονικό διάστημα που το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά. Αν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των εξήντα (60) ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών. Παράδειγμα: Αρχική τιμή στις 10 Ιουνίου (χωρίς διαγραφές/προσφορές κλπ.) 150 €. Η πραγματική προσφερόμενη τιμή 120 €. Την 11-7-2024 η προσφερόμενη τιμή είναι 115 €, επομένως η έκπτωση είναι (120-115=) 5 €. (Νόμος 5111/2024)
• Επιτρέπεται, συμπληρωματικά, και η αναγραφή ποσοστού έκπτωσης.
• Ο τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται και προβάλλεται η μειωμένη τιμή, πρέπει να είναι ακριβής και να ανταποκρίνεται στην αλήθεια.
• Εφόσον παρέχεται μειωμένη τιμή σε περισσότερα από το 60% του συνόλου των πωλούμενων ειδών, θα πρέπει να αναγράφεται στην προθήκη του καταστήματος και να γνωστοποιείται σε οποιαδήποτε άλλη εμπορική επικοινωνία, το παρεχόμενο ποσοστό έκπτωσης και στην περίπτωση που υπάρχουν διαφορετικά ποσοστά έκπτωσης, ανά κατηγορίες προϊόντων, θα πρέπει να αναγράφεται το εύρος του παρεχόμενου ποσοστού («από …. % έως …. %»). Σε κάθε άλλη περίπτωση, θα αναγράφεται ότι οι εκπτώσεις αφορούν επιλεγμένα είδη, με αναφορά στο αντίστοιχο ποσοστό.
• Αρμόδια όργανα ελέγχου για την εφαρμογή της νομοθεσίας για τις ανακοινώσεις μείωσης τιμής και την επιβολή των κυρώσεων είναι ο Διοικητής της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) του Υπουργείου Ανάπτυξης, για ελέγχους που πραγματοποιούνται από τις υπηρεσίες ελέγχου της ΔΙ.Μ.Ε.Α. και το αρμόδιο όργανο του Υπουργείο Ανάπτυξης για ελέγχους που πραγματοποιούνται από τη Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή.

Κατά την περίοδο των εκπτώσεων, συμβουλεύουμε τους καταναλωτές:

• Να ιεραρχούν τις ανάγκες τους και να ψωνίζουν βάσει του προϋπολογισμού τους.
• Να πραγματοποιούν έρευνα αγοράς πριν καταλήξουν σε κάποιο συγκεκριμένο προϊόν.
• Να μην παρασύρονται από υπερβολικά μεγάλα ποσοστά έκπτωσης.
• Να ελέγχουν – όσο είναι δυνατόν- την ποιότητα και την αυθεντικότητα του προϊόντος και να λαμβάνουν υπόψη το συσχετισμό ποιότητας-κόστους.
• Να ενημερώνονται για την πολιτική που ακολουθεί το κάθε κατάστημα σε περίπτωση ελαττωματικού προϊόντος, ύπαρξης εγγύησης κ.λπ.

Για τον λόγο αυτόν, θα πρέπει οι καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να αναγνωρίζουν τις αθέμιτες και παράνομες εμπορικές πρακτικές.

Για οποιοδήποτε πρόβλημα αντιμετωπίζετε κατά την πραγματοποίηση των αγορών σας, κατά το διάστημα των εκπτώσεων αλλά και γενικότερα, μπορείτε να επικοινωνείτε με την Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας, υποβάλλοντας ερωτήματα, αναφορές ή καταγγελίες στα παρακάτω στοιχεία επικοινωνίας:

• Φόρμα υποβολής καταγγελιών:  https://eeke.gr/epikinonia/kataggelies/
• Τηλ.: 210-8817730
• Web: www.eeke.gr
• e-mail: info@eeke.gr
• fb: www.facebook.com/enosikatanaloton/