Στόχος η προσέλκυση ερευνητών και φορέων καινοτομίας παγκόσμιας κλάσης να ‘’επιλέξουν την Ευρώπη’’- Ποιές οι δράσεις σε 5 τομείς

|> Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δρομολόγησε την ευρωπαϊκή στρατηγική για τις υποδομές έρευνας και τεχνολογίας, με σκοπό να στηρίξει τον ηγετικό ρόλο της Ευρώπης στην επιστημονική αριστεία και την τεχνολογική καινοτομία.

Σε σχετική ανακοίνωση, αναφέρεται:

Για να παραμείνει πρωτοπόρος στην παγκόσμια κούρσα της επιστήμης και της καινοτομίας, η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει αποφασιστικά τις ερευνητικές και τεχνολογικές υποδομές της και να τις καταστήσει ακόμη πιο ολοκληρωμένες και προσβάσιμες σε όλο και περισσότερους χρήστες.

Η στρατηγική διασφαλίζει ότι οι επιστήμονες, οι ερευνητές, οι φορείς καινοτομίας και η βιομηχανία έχουν εύκολη πρόσβαση στις πρωτοποριακές εγκαταστάσεις της Ευρώπης, σε δεδομένα υψηλής ποιότητας και σε εξατομικευμένες υπηρεσίες. Επίσης, αποσκοπεί να προσελκύσει ερευνητές και φορείς καινοτομίας παγκόσμιας κλάσης να «επιλέξουν την Ευρώπη».

Είτε είναι κορυφαία εργαστήρια και πιλοτικές γραμμές παραγωγής, είτε πρωτοποριακός εξοπλισμός, όπως επιταχυντές σωματιδίων και καθαροί θάλαμοι, οι ερευνητικές υποδομές της Ευρώπης είναι παγκόσμιας κλάσης και αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας. Στηρίζουν ολόκληρο τον κύκλο καινοτομίας, από τη ρηξικέλευθη έρευνα έως την καινοτομία που είναι έτοιμη για την αγορά, ενισχύοντας έτσι τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και την τεχνολογική κυριαρχία της Ευρώπης.

Η στρατηγική προτείνει ένα σύνολο δράσεων σε πέντε τομείς:

1. Ενίσχυση του οικοσυστήματος των ευρωπαϊκών υποδομών έρευνας και τεχνολογίας μέσω της αύξησης των ικανοτήτων, της κινητοποίησης επενδύσεων και της καλύτερης ευθυγράμμισης των διαθέσιμων εγκαταστάσεων και υπηρεσιών με τις ανάγκες των χρηστών. Η στρατηγική επιδιώκει επίσης να μεγιστοποιήσει το δυναμικό της ψηφιοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης (ΤΝ) στις υποδομές της Ευρώπης.
2. Η διασφάλιση απλούστερης και καλύτερης πρόσβασης σε ερευνητικές και τεχνολογικές υποδομές αποσκοπεί στην παροχήενός συνεχούς συνόλου συμπληρωματικών υπηρεσιών για ερευνητές και καινοτόμες εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των νεοφυών και των επεκτεινόμενων επιχειρήσεων, σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό θα στηρίξει τις επιστημονικές ανακαλύψεις και θα τονώσει την ανάπτυξη, τη δοκιμή και την επικύρωση της τεχνολογίας, επιταχύνοντας την υιοθέτηση των καινοτομιών από την κοινωνία και την ετοιμότητά τους για την αγορά.
3. Προσέλκυση και καλλιέργεια ταλέντων στην Ευρώπη μέσω ισχυρών σταδιοδρομιών σε υποδομές έρευνας και τεχνολογίας, από τεχνικούς έως επιστημονικούς ηγέτες. Αυτό περιλαμβάνει τη στήριξη του προσωπικού για την ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και ικανοτήτων και την προσέλκυση ταλέντων από χώρες εκτός Ευρώπης σύμφωνα με την προσέγγιση «Επιλέξτε την Ευρώπη».
4. Βελτίωση και απλούστευση του πλαισίου διακυβέρνησης για τις υποδομές έρευνας και τεχνολογίας με σκοπό τη στήριξη μακροπρόθεσμων επενδυτικών αποφάσεων και την ευθυγράμμιση των προτεραιοτήτων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των ενδιαφερόμενων μερών. Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ των πηγών χρηματοδότησης και την αύξηση του αντικτύπου των δημόσιων επενδύσεων.
5. Ενίσχυση της διεθνούς διάστασης και της ανθεκτικότητας των ερευνητικών και τεχνολογικών υποδομών μέσω της συνεργασίας με στρατηγικούς εταίρους για την αντιμετώπιση παγκόσμιων κοινωνικών προκλήσεων. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για την προώθηση της ένταξης των υποψήφιων και συνδεδεμένων χωρών στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας. Η στρατηγική εξετάζει επίσης τη διαχείριση κινδύνων για τις υποδομές, ιδίως εκείνες που σχετίζονται με την πρόσβαση σε κρίσιμα δεδομένα και εγκαταστάσεις, προωθώντας την κυριαρχία της ΕΕ σε κρίσιμες τεχνολογίες.

Ιστορικό

Η σημασία των υποδομών έρευνας και τεχνολογίας τονίστηκε τόσο στην έκθεση Draghi με τίτλο «TheFuture of EU competitiveness» (Το μέλλον της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ)όσο και στην έκθεση «Align,Act Accelerate» (Ευθυγράμμιση, Επιτάχυνση της Πράξης)της ομάδας εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για την ενδιάμεση αξιολόγηση του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη». Οι υποδομές αυτές θα είναι καίριας σημασίας για την «πέμπτη ελευθερία», την ελεύθερη κυκλοφορία της έρευνας, της καινοτομίας και της γνώσης, στηρίζοντας ολόκληρο το οικοσύστημα έρευνας και καινοτομίας (R&I). Για την επίτευξη αυτού του στόχου απαιτούνται αυξημένες επενδύσεις για την κατασκευή, την αναβάθμιση και τη λειτουργία των εν λόγω υποδομών με σκοπό την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ηγετικής θέσης της ΕΕ στην επιστήμη αιχμής.

Η στρατηγική συνδέεται και στηρίζει πρωτοβουλίες της ΕΕ για την ενίσχυση της έρευνας, της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας, όπως η στρατηγική της ΕΕ για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις και η επικείμενη στρατηγική για την τεχνητή νοημοσύνη στην επιστήμη, η ευρωπαϊκή πράξη για την καινοτομία και η πράξη για τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας.

Μια ευρεία διαδικασία διαβούλευσης συνέβαλε στην προετοιμασία της στρατηγικής, συμπεριλαμβανομένης μιας δημόσιας πρόσκλησης υποβολής στοιχείων και αρκετών ειδικών διασκέψεων και εκδηλώσεων.