Κάτι έλεγε ο θείος Πλάτων περί “επιστήμης χωριζομένης…” –  Ώρα να μιλήσει ο Δήμος!

Νίκος Καραβέλος* |> Τηρώ μέτρα προφύλαξης σημαίνει υπακούω σε αυτά. Και υπακούω σημαίνει πείθομαι να τα τηρήσω. Και πείθομαι σημαίνει εμπιστεύομαι τον λόγο της σοβαρής πολιτείας να τηρώ τα μέτρα που μου προτείνει.

Βασική προϋπόθεση της υπακοής είναι η πειθώ, ποτέ η επιβολή. Όταν εμπιστεύεσαι τιμάς, όταν αναγκάζεσαι μισείς. Στην περίπτωση αυτή το μίσος είναι συναίσθημα υγιές που προσιδιάζει σε ζωντανούς οργανισμούς.

“Μισώ τον βασανιστή μου” σημαίνει αντιτίθεμαι στις επιλογές του. Όχι τόσο το πρόσωπό του, αλλά την ιδιότητά του ως τυράννου και τις σε βάρος μου πράξεις και παραλείψεις του.

Βασανιστής είναι ένας πολιτικός ή ισχυρός οικονομικός παράγων που δρα προς το συμφέρον του. Είναι οποιοσδήποτε εκπρόσωπος της εξουσίας που δεν υπολογίζει τη ζωή και την αξιοπρέπειά μπροστά στο νιτερέσο του. Είναι ο επιστήμονας που για να αποκτήσει ο ίδιος ή τρίτος οικονομικά ή άλλα οφέλη, δεν διστάζει να θέσει τις δεξιότητες και τις γνώσεις του στην υπηρεσία κάποιου που τον πληρώνει.

Θα αντιτείνει κάποιος ότι η επιβολή είναι σύμφυτη με την εξουσία, απόδειξη οι διατάξεις καταστολής στις οποίες οφείλεις να υποτάσσεσαι. Θα αντιτείνω, με τη σειρά μου, λέγοντας πως η ανθρώπινη περιπέτεια είναι η ανειρήνευτη μάχη ανάμεσα στους λίγους “ισχυρούς” και στους πολλούς “αδύνατους”. Κι ακόμη πως η επιβολή μπορεί να συγχωρείται ανάμεσα σε “παίχτες” κι όχι σε επιστήμονες. Οι επιστήμονες οφείλουν να διαλέγουν στρατόπεδο, αν θέλουν να λέγονται επιστήμονες και όχι καλοντυμένοι λακέδες.

Διότι “επιστήμη χωριζομένη δικαιοσύνης και της άλλης αρετής πανουργία και ου σοφία φαίνεται” λέει ο Πλάτων ακούραστα στους θλιβερούς απογόνους του Ιπποκράτη και του Γαληνού, του Σωκράτη και του Αριστείδη, του Ισοκράτη και του Λυσία. Στους νταήδες του πνεύματος, που περιφέρουν την αβαρή παρουσία τους, σε διασκέψεις και συνέδρια, προκειμένου να γίνουν αντιπρόσωποι και νταλαβεριτζήδες.

Ποιος θα μου πει τι πρέπει να τηρώ; Κατά το Σύνταγμα και τους νόμους εκείνος στον οποίο ανέθεσα την εξουσία να με εκπροσωπεί. Όχι να με αφεντεύει. Αν με απειλεί, μου διαλύει τη ζωή και την ύπαρξη, με στέλνει στα βάραθρα, τότε το ίδιο Σύνταγμα μου επιβάλλει να τον στείλω στον Αγύριστο! Και στέλνοντάς τον, δεν διαπράττω κανένα αδίκημα. Το Σύνταγμα δεν μου δίνει απλώς το δικαίωμα, αλλά μου επιβάλλει να μη τηρώ μέτρα που είναι παράνομα.

Εκτός κι αν πεισθώ. Με σοβαρότητα και με την επιστημονική πειθώ όχι με τη βία. Στη βία οφείλω να αντισταθώ. Όταν οι επιστήμονες γελοιοποιούνται στις αντιφάσεις τους, τότε δεν οφείλω να τους σεβαστώ. Οφείλω να μη σέβομαι, ούτε εκείνους ούτε τους τίτλους τους, καθώς η μόνη τους ειδικότητα είναι του δήμιου.

Αρκεί απλή ματιά στους κανόνες της ιατρικής δεοντολογίας, να καταδείξει πως η συμπεριφορά των “μπροστινών” και η βουβαμάρα των λοιπών συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα. Το αυτό και για τους νομικούς που διακρίνονται τελευταίως, κατά παράβαση φωναχτή της δικής τους δεοντολογίας, για την κρουστή σιωπή τους. Φαίνεται πως η επίκληση της δεοντολογίας συνηθίζεται όχι στην κραυγή της μάχης αλλά στα χάχανα των συνεδρίων.

Μην τους ακούτε λοιπόν. Δεν μιλούν οι ίδιοι. Τηρείστε τα μέτρα που υπαγορεύει η συνείδηση, η κοινή λογική και η ανθρωπιά, που δεν χρειάζεται ακκιζόμενους “ειδικούς” ούτε ανέχεται ακριβά πράγματα σε φτηνές συσκευασίες.

Να κρατήσουμε ετούτες τις βαριές ημέρες, όρθιο το μυαλό. Είναι το πρώτο βήμα της αντίστασης, γιατί οι μέρες οι καλύτερες θα έρθουν, γιατί τίποτα δεν άρχει για πάντα, γιατί στη βία απαντά η νόμιμη άμυνα, γιατί πρέπει να έρθουν.

Ας μη μιλούν ακόμη οι Κριτές, γιατί φοβούνται κι εκείνοι. “Ησυχίαν είχεν ο Δήμος και αντέλεγε ουδείς δεδιώς και ορών ότι πολύ το ξυνεστηκός” (“Ο κόσμος ησύχαζε και κανείς δεν μιλούσε, γιατί φοβόταν κι έβλεπε ότι οι συνωμότες ήταν πολλοί” – Θουκυδίδης).

Μα θα μιλήσει. Παρά τον αριθμό των συνωμοτών. Σύντομα, θα το δείτε, ο Δήμος θα μιλήσει!

(*) Ο κ. Νίκος Ι. Καραβέλος, είναι δικηγόρος και λογοτέχνης