Τύπος Πειραιώς - Ενημέρωση

Έσβησε χθες το “φως του αυγερινού” για τον 99χρονο Πειραιώτη Αλέξη Πάρνη

ΚΟΙΝΩΝΙΑ στις 11/03/2023

Τι γράφει η Γωγώ Ατζολετάκη γι’ αυτόν τον ‘’μάστορα του λόγου’’ που ‘’κρατά μια από τις υψηλότερες θέσεις στο πάνθεον της ελληνικής λογοτεχνίας’’

|> Έφυγε χθες από τη ζωή και σε ηλικία 99 ετών, ο Πειραιώτης ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος, Αλέξης Πάρνης -κατά κόσμον Σωτήρης Λεωνιδάκης- και η κηδεία του θα γίνει την Δευτέρα.

Ο Αλέξης Πάρνης, γνωστός στους περισσότερους από τις τηλεοπτικές σειρές ‘’Λεηλασία μιας ζωής’’ (1978) και ‘’Το φως του αυγερινού’’ (1981), είχε γεννηθεί στον Πειραιά το 1924 και ήταν απόφοιτος της Ιωνιδείου Σχολής.

Πριν γίνει αναφορά στο πλήρες βιογραφικό του σημείωμα, όπως είναι αναρτημένο στον ιστότοπο των Εκδόσεων Καστανιώτη, δημοσιεύεται αυτούσιος ο χαιρετισμός που αναρτήθηκε από την Γωγώ Ατζολετάκη στον ‘’τοίχο’’ της στο facebook. Με τίτλο «Σήμερα, θέλω ν’ αποχαιρετήσω τον Αλέξη», η Γωγώ Ατζολετάκη γράφει:

Τον Αλέξη Πάρνη, αυτόν τον λογοτέχνη, που κρατά μια από τις υψηλότερες θέσεις στο πάνθεον της ελληνικής λογοτεχνίας. Αυτόν που έγραψε “Το νησί της Αφροδίτης”, τη “Λεωφόρο Πάστερνακ”, τον “Διορθωτή”, το “Μια Πράγα στον καθένα”…

Λογοτέχνης πραγματικός. Μαγικός. Συναρπαστικός. Μάστορας του λόγου και των διανοημάτων. Το ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΩ ιδιαίτερα αυτό, γιατί στην Ελλάδα των μεγάλων εκπτώσεων, καθείς έχει το δικαίωμα να αυτο-χρίζεται “συγγραφέας”. Δεν είναι όμως λογοτέχνης. Το να ασκείς την υψηλή τέχνη του λόγου δεν είναι εύκολη δουλειά. Συγγραφείς (γραφιάδες) έχουμε πολλούς. Οι Έλληνες λογοτέχνες όμως είναι λίγοι.

Τον Αλέξη τον γνώρισα στα 1972. Όταν, φοιτήτρια ακόμα της Δραματικής Σχολής, κράτησα ένα βασικό ρόλο στο πρώτο σήριαλ της καριέρας μου. Τίτλος : “Μπαλσόι Ιβάν και Μπιγκ Τζων”. Συγγραφέας ο Αλέξης Πάρνης. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, ο Θύμιος Καρακατσάνης και ο Ηλίας Λογοθέτης. Και τα γυρίσματα νυκτερινά, θυμάμαι, στο studio ΑΤΑ της οδού Λένορμαν. Τι εποχές…

Μιλάγαμε συχνά. Όμως, νέο κορίτσι εγώ τότε, δεν ήμουν σε θέση να τον εκτιμήσω σωστά. Το πραγματικό λογοτεχνικό του εύρος το ανακάλυψα αργότερα.

Επειδή για χρόνια πολλά δεν έχει προβληθεί όπως θα έπρεπε το έργο του, οι νεότερες γενιές δεν τον ξέρουν. Κι είναι κρίμα. Συνιστώ σ΄ όλους αυτούς που διψάνε για πραγματική λογοτεχνία, να τον ανακαλύψουν και να τον διαβάσουν. Εγώ έχω τη χαρά να καμαρώνω στη βιβλιοθήκη μου όλα τα βιβλία του. Μου τα χάρισε ο ίδιος μαζί με ανέκδοτα ποιήματά του.

Καλό ταξίδι Αλέξη. Άφησες έργο…. Και θέλω να σε αποχαιρετήσω μ΄ ένα ποίημά σου που σε συγκινούσε ιδιαίτερα:

«Έγινα λύκος κι άντεξα το χωρισμό σου
χιλιάδες μίλια μοναξιάς δαγκώνοντας τον ουρανό –
γέμισα μελανιές το φεγγάρι με τα δόντια μου –
έγινα ολόκληρος μια κακόφημη συνοικία
που μαχαίρωνε στο σκοτάδι ό,τι δεν ήσουν ΕΣΥ.
Όταν σε βρω, ο λύκος θα πεθάνει στα πόδια σου.
Ο Άνθρωπος θα ξαναγεννηθεί στην αγκαλιά σου»

Υ/γ: Στη φωτογραφία, όταν τα τρώγαμε και τα πίναμε πριν χρόνια στο ταπεινό σπιτάκι του στα Γλυκά Νερά. Εκεί που ζούσε απομονωμένος διαβάζοντας και γράφοντας συνέχεια. Κι είχε πίκρα… Πίκρα πως τον ξέχασαν…

Ποιος ήταν ο Αλέξης Πάρνης

Ο Αλέξης Πάρνης (κατά κόσμον Σωτήρης Λεωνιδάκης) γεννήθηκε το 1924 στον Πειραιά. Αποφοίτησε από το Α΄ Γυμνάσιο (Ιωνίδειο Σχολή) το 1942, όταν η Ελλάδα βρισκόταν πλέον κάτω απ’ τη ναζιστική κατοχή. Πριν ακόμα οργανωθεί στην εαμική Aντίσταση, έκρυψε και έσωσε μαζί με τον πατέρα του μια εβραϊκή οικογένεια. Για την πράξη τους αυτή το Ίδρυμα Γιαν Βάνσεν τίμησε και τους δύο μεταγενέστερα με τον τίτλο «Δίκαιος των Eθνών».

Σε ηλικία είκοσι χρόνων, ο Aλέξης Πάρνης πήρε μέρος ως καπετάνιος εφεδρικού ελασίτικου λόχου στην τελευταία μάχη εναντίον των Γερμανών στο Περιστέρι (Γέφυρα Kολοκυνθούς, 12/9/1944). Στα Δε­κεμβριανά τραυματίστηκε σοβαρά, πολεμώντας την αγγλική επέμβαση. Την περίοδο 1945-1948 βρέθηκε πολιτικός πρόσφυ­γας στο Ρουμπίκ και στο Μπούλγκες. Στη συνέχεια υπηρέτησε στο Δημοκρατικό Στρα­τό ως πολεμικός ανταποκριτής.

Απ’ το 1949 ώς το 1962 έζησε στην ΕΣΣΔ. Φοίτησε στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο Μαξίμ Γκόρκι της Μόσχας. Το 1954 δημοσίευσε στο λογοτεχνικό περιοδικό Νόβι Μιρ το μεγάλο επικό ποίημά του Μπελογιάννης, για το οποίο τον επόμενο χρόνο τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης στο Φεστιβάλ Βαρσοβίας. Η κριτική επιτροπή που τον βράβευσε αποτελούνταν από τους: Πάμπλο Νερούντα (Πρόεδρος), Ναζίμ Χικμέτ, Νικόλα Γκιλιέν, Ουόρις Ίβενς κ.ά. Το όνομά του πέρασε στη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια.

Το 1960 ανἐβηκε στο «Μάλι Τεάτρ» της Μόσχας το θεατρικό έργο του Το νησί της Αφροδίτης, το οποίο για δύο χρόνια παιζόταν σε 175 θέατρα της ΕΣΣΔ και των υπόλοιπων Λαϊκών Δημοκρατιών. Το 1963 παρουσιάστηκε και στην Ελλάδα από την Κυβέλη στο ΚΘΒΕ, ενώ το 1969 έγινε ταινία με πρωταγωνίστρια την Κατίνα Παξινού.

Το 1966, έχοντας πλέον επαναπατριστεί, ο Αλέξης Πάρνης παρουσίασε το σατιρικό μυθιστόρημα Ο Διορθωτής. Το έργο μεταφράστηκε το 1981 στα αγγλικά και ο κριτικός Τόμας Χάιντ έγραψε στη Σάντει Τέλεγκραφ: «Ο Διορθωτής πρέπει να γίνει υποχρεωτικό ανάγνωσμα για όλους τους επαναστάτες στη Γη».

Το 1967 ανέβηκε στο Θέατρο Ο’ Νιλ, στο Πλέι Χάουζ της Μασαχουσέτης, το δρά­μα του Λεωφόρος Πάστερνακ. Οι κρίσεις για το έργο, το σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς ήταν εγκωμιαστικές. «Η Λεωφόρος Πάστερνακ έχει κάτι από τη δύναμη που αλλάζει το πεπρωμένο, τη δύναμη να επηρεάζει τους ανθρώπους με ένα άμεσο σοφό τρόπο». Μερικά χρό­νια αργότερα, η Λεωφόρος Πάστερνακ κυκλοφόρησε και σε μυθιστορηματική εκδοχή.

Άλλα έργα: Μια Πράγα στον καθέναΟ ΚινηματίαςΟ ΜαφιόζοςΗ οδύσσεια των διδύμων (μυθιστορήματα), Σπορά Ελπίδας (νουβέλες), Φτερά ΙκάρουΛευκή ΚηλίδαΑνοιχτός Λογαριασμός (θεατρικά) κ.ά.

Βιβλία του και θεατρικά του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες: ρωσικά, αγ­γλικά, κινεζικά, γαλλικά, γερμανικά, πολωνικά, τσεχικά, βουλγαρικά κ.ά. Ο ίδιος ανθολόγησε και μετέφρασε σημαντικούς Ρώσους ποιητές στον τόμο Ανθολογία ρωσικής ποίησης. Επίσης, έγραψε τα σενάρια σε τηλεοπτικές σειρές που γνώρισαν τεράστια απήχηση: Λεηλασία μιας ζωής (1978) και Το φως του αυγερινού (1981).

Απάντηση

Αρέσει σε %d bloggers: