Τύπος Πειραιώς - Ενημέρωση
Βασ. Κορκίδης – ΕΣΕΕ: “Μαύρος” ήταν ο Ιούλιος για το ελληνικό εμπόριο
Αναλυτικοί πίνακες
Ο προέδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) και Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ),Βασίλης Κορκίδης, προέβη στην παρουσίαση μιά ανάλυσης για την εικόνα που παρουσίασε η αγορά τον περασμένο μήν, τον οποίο και χαρακτηρίζει “μαύρος Ιούλιο”. Η ανάλυση που είναι προϊόν του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ, αναφέρει:
Η περίοδος των capital controls
Ας δούμε τι λένε για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Μμε επιχειρηματικότητα τα ποσοτικά στοιχεία: Το πρώτο συμπέρασμα που μπορεί να συνάγει κανείς είναι ότι ο τζίρος των πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τα capital controls επλήγη σημαντικά κατά τη διάρκεια του εφετινού Ιουλίου. Θα πρέπει όμως να διευκρινιστεί ότι η μείωση του τζίρου δεν είχε την ίδια ένταση όλητην περίοδο. Έτσι, συνολικά για τις εμπορικές επιχειρήσεις του εισαγωγικού, του εξαγωγικού, του χονδρικού και λιανικού εμπορίου οι απώλειες την πρώτη εβδομάδα του bank holiday ανήλθαν στο 40%, την δεύτερη 30% και την Τρίτη 20%. Ωστόσο, στις τουριστικές περιοχές, η μείωση ήταν σημαντικά μικρότερη.
Επομένως, η μείωση του τζίρου, μεσοσταθμικά,
Συνολικά, λοιπόν, στο λιανικό εμπόριο εκτός καυσίμων και τροφίμων, οι πωλήσεις καταποντίστηκαν περίπου κατά 900 εκ. ευρώ στο χρονικό διάστημα από τα τέλη Ιουνίου έως τα τέλη Ιουλίου του τρέχοντος έτους, σε σχέση πάντα με την ίδια περίοδο του 2014. Εάν επιχειρήσουμε να δούμε τις απώλειες και ανά περιοχή, φαίνεται πως η μείωση του τζίρου στην Αθήνα αγγίζει το 40%, σε Θεσσαλονίκη και Πειραιά τα ποσοστά μείωσης το 60%, και σε Κρήτη και στη Ρόδο κατά 50%. Θα έλεγε, λοιπόν, κανείς, εν είδει αστεϊσμού, ότι τα ποσοστά που αναγράφονται στις βιτρίνες των καταστημάτων έχουν φέτος διττή έννοια, αφενός το ποσοστό έκπτωσης και αφετέρου τη μείωση του τζίρου στο λιανεμπόριο. Ο τζίρος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από το κλείσιμο των τραπεζών και τα capital controls δεν επιδεινώθηκε απλώς, αλλά κατέρρευσε στην κυριολεξία, ενώ στο εμπόριο μάλλον μιλάμε για κραχ, ανάλογο του χρηματιστηρίου.
Στο πεδίο των εξαγωγών αναμένεται να εμφανιστεί πτώση της τάξεως του 10% -12%για τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, με αποτέλεσμα αυτές να διαμορφωθούν περίπου στα 1,85 δις ευρώ αντί των αρχικών προσδοκιών ύψους 2,1 δις ευρώ. Κατ’ αντιστοιχία στο πεδίο των εισαγωγών, οι μέχρι στιγμής απώλειες εκτιμώνται στα 1,5 – 2 δις ευρώ και αποτυπώνονται στις ελλείψεις πρώτων υλών, απορρυπαντικών, ζωοτροφών, λιπασμάτων, ελαστικών, ανταλλακτικών ηλεκτρολογικού και μηχανολογικού εξοπλισμού για εστίαση-ξενοδοχεία-νοσοκομεία, ηλεκτρικών συσκευών κ.α.). Αντί της διενέργειας εισαγωγών αξίας 3,5 – 4 δις ευρώ (στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα), τελικά εισήχθησαν προϊόντα 1,5 – 2 δις ευρώ, ενώ τα εγκλωβισμένα, στα λιμάνια της χώρας κοντέινερ, ανέρχονται περίπου στα 4.500.
Εκ των πραγμάτων, η αλληλεξάρτηση του εξαγωγικού εμπορίου από τις εισαγωγές είναι άμεση, καθώς οι εξαγωγικές επιχειρήσεις προμηθεύονται πρώτες και βοηθητικές ύλες και υλικά συσκευασίας από εισαγωγείς. Έτσι το πρόβλημα των εισαγωγέων μετατρέπεται σε πρόβλημα των εξαγωγέων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις στις παραγγελίες και οι ξένοι ανταγωνιστές να αποκτούν προβάδισμα στις διεθνείς αγορές. Εκτιμάται ότι περίπου το 75% των πρώτων υλών που χρησιμοποιεί η εγχώρια μεταποίηση είναι εισαγόμενο.
Ως προς το ζήτημα των απωλειών του ΑΕΠ, οι προβλέψεις για συρρίκνωση του ΑΕΠ από το Β΄ Εξάμηνο του έτους και μετά (Ιούλιος-Δεκέμβριος 2015), κυμαίνονται στα επίπεδα του 1 έως 3 δις ευρώ σε μηνιαία βάση, με τις σωρευτικές ετήσιες απώλειες το 2015 μπορεί να ανέλθουν στα 7 έως 18 δις ευρώ. Ως αποτέλεσμα του πλήγματος που έχει υποστεί η ελληνική οικονομία, η ύφεση για το τρέχον έτος, σύμφωνα με τις ευοίωνες προβλέψεις, θα ανέλθει περίπου στο 4%. Ως εκ τούτου, η συρρίκνωση της κατανάλωσης – με την αναμενόμενη εξαίρεση κατά τις πρώτες δέκα ημέρες του Ιουλίου στα τρόφιμα και τα καύσιμα – κινείται μεταξύ 50-80%, ενώ κατά το διάστημα αυτό υπολογίζεται ότι από αυτή την μείωση το ελληνικό δημόσιο έχασε σημαντικά έσοδα από έμμεσους φόρους.
Τέλος, ως προς το επίπεδο των περιορισμών από την επιβολή των capitalcontrols, από τις 29 Ιουνίου, ημερομηνία που έκλεισαν οι τράπεζες και επεβλήθησαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι, έως τις 24 Ιουλίου, είχαν εγκριθεί από την αρμόδια Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών εμβάσματα για εισαγωγές αξίας 1,5 δις ευρώ. Σε μηνιαία βάση, πριν από την εισαγωγή των capital controls το αντίστοιχο ποσό για εισαγωγές κατά μέσο όρο ήταν περίπου 3,5 δις ευρώ. Τα εγκριθέντα κεφάλαια ύψους 1,5 δις ευρώ αφορούσαν καύσιμα και φάρμακα, με τις ανάγκες όμως της πραγματικής οικονομίας να μένουν ανικανοποίητες. Τα παραπάνω ποσά δεν κατευθύνθηκαν για αγορά πρώτων υλών ή για προμήθεια τεχνολογικού εξοπλισμού, με συνέπεια την καταγραφή δυσλειτουργιών στην παραγωγική διαδικασία. Τα όρια πληρωμών για εισαγωγές, όσον αφορά στις τέσσερις συστημικές τράπεζες μαζί με την Τράπεζα Αττικής σε ημερήσια βάση είναι 22 εκ. ευρώ, όταν προ capital controls ήταν περίπου 120 εκ. ευρώ. Αρκεί να σημειωθεί ότι το 2014 μόνο για εισαγωγές καυσίμων δαπανήθηκαν 15 δις ευρώ. Με την πρόσφατη τροποποίηση της τελευταίας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και με σημείο αναφοράς τις συναλλαγές των επιχειρήσεων με το εξωτερικό, το ημερήσιο όριο ανά πελάτη αυξήθηκε από 100.000 ευρώ σε 150.000 ευρώ. Παράλληλα, το σωρευτικό όριο ανά πιστωτικό ίδρυμα ανήλθε στα 5 εκ. ευρώ ανά ημέρα για τις συστημικές τράπεζες από 3,4 εκ. ευρώ που ίσχυε μέχρι πρότινος. Παρόλα αυτά, οι παραπάνω βελτιωτικές ρυθμίσεις δεν επαρκούν για να επαναφέρουν την οικονομία στο σημείο που ήταν πριν την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων.
Είναι γεγονός ότι πολλές μικρές επιχειρήσεις ήταν απροετοίμαστες να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις από την επιβολή των capital controls αφού μόνο 1 στις 2 χρησιμοποιεί e-banking για τις συναλλαγές της με πελάτες και προμηθευτές, ενώ περίπου οι μισές δεν διαθέτουν συσκευές POS προκειμένου να πραγματοποιούν συναλλαγές με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες. Στις τουριστικές αγορές της χώρας, η κατάσταση είναι κάπως καλύτερη λόγω της εισαγόμενηςκατανάλωσης, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα τη πτώση του εσωτερικού τουρισμού που αποτελεί βαρόμετρο στην καλοκαιρινή εμπορική κίνηση. Σε κάθε περίπτωση, κρίνοντας από τις καταστροφικές επιπτώσεις στην αγορά λόγω της επιβολήςκεφαλαιακών ελέγχων, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι με δεδομένη την άσχημη οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι συνέπειες θα είναι πιο οδυνηρές από πλευράς λουκέτων και ανεργίας μέχρι τέλος του έτους. Είναι απαραίτητο, επομένως, να υπάρξει ένα οργανωμένο σχέδιο αντιμετώπισης αυτής της κατάστασης από την κυβέρνηση, αλλιώς το μέλλον διαφαίνεται ζοφερό για όλους.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΙΝΕΜΥ/ΕΣΕΕ
| Πίνακας 1: Οι επιπτώσεις της τραπεζικής αργίας και των Capital Controls στην Πραγματική Οικονομία, στο χρονικό διάστημα από 29/6 έως 25-30/7 | ||||||||||||||||||
| Τζίρος | – Αναλόγως του κλάδου, οι μεσοσταθμικές απώλειες του κύκλου εργασιών ανέρχονται στο 30%, με ορισμένους όμως εξ’ αυτών να εμφανίζουν πτώση έως και 70%.– Στο λιανικό εμπόριο η πτώση του τζίρου την πρώτη εβδομάδα της επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων ανήλθε στο 40%, τη δεύτερη στο 30% και την τρίτη στο 20%. Η παραπάνω τάση αμβλύνθηκε σε ένα μικρό ποσοστό το τελευταίο χρονικό διάστημα, λόγω των θερινών εκπτώσεων.
– Στο λιανικό εμπόριο εκτός καυσίμων και τροφίμων, οι πωλήσεις καταποντίστηκαν περίπου κατά 900 εκ. ευρώ στο χρονικό διάστημα από τα τέλη Ιουνίου έως τα τέλη Ιουλίου του τρέχοντος έτους (εκτιμήσεις ΕΣΕΕ), σε σχέση πάντα με την ίδια περίοδο του 2014. – Στα Super Markets η μείωση του κύκλου εργασιών προσέγγισε το 5% – 10% (εκτιμήσεις), σε σύγκριση με το ίδιο χρονικό διάστημα του 2014. – Οι πωλήσεις αυτοκινήτων εμφάνισαν πτώση κατά 40% τον Ιούλιο (εκτιμήσεις), με την έλλειψη ανταλλακτικών να γίνεται ιδιαίτερα αισθητή. – Στη βιομηχανία η ελάττωση του τζίρου είναι της τάξεως του 40% – 80%.
|
|||||||||||||||||
| Eξαγωγές | – Πτώση της τάξεως του 10% -12% αναμένεται να εμφανίσουν και οι εξαγωγές τις τρεις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής των Capital Controls (εκτιμήσεις, Ιούλιος 2015), με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν περίπου στα 1,85 δις ευρώ αντί αρχικών προσδοκιών ύψους 2,1 δις ευρώ.- Η αλληλεξάρτηση του εξαγωγικού εμπορίου από τις εισαγωγές είναι άμεση, καθώς οι εξαγωγικές επιχειρήσεις προμηθεύονται πρώτες και βοηθητικές ύλες και υλικά συσκευασίας από εισαγωγείς. Έτσι το πρόβλημα των εισαγωγέων μετατρέπεται σε πρόβλημα των εξαγωγέων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερήσεις στις παραγγελίες και οι ξένοι ανταγωνιστές να αποκτούν προβάδισμα στις διεθνείς αγορές. Εκτιμάται ότι περίπου το 75% των πρώτων υλών που χρησιμοποιεί η εγχώρια μεταποίηση είναι εισαγόμενο.
– Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τον περασμένο Μάιο σημειώθηκε μείωση κατά 7,3% των συνολικών εσόδων από εξαγωγές αγαθών (1,77 δις ευρώ έναντι 1,91 δις ευρώ του Μαΐου του 2014), ενώ μείωση κατά 3,6% προκύπτει και στα έσοδα από εξαγωγές, ακόμη κι αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή. Σε επίπεδο πενταμήνου 2015, τα συνολικά έσοδα από εξαγωγές εμφανίζονται μειωμένα κατά 7,8% σε σχέση με πέρυσι (στα 8,49 δις ευρώ από 9,21 δις ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2014). |
|||||||||||||||||
| Εισαγωγές | – Η μέχρι στιγμής απώλειες εκτιμώνται στα 1,5 -2,0 δις ευρώ και αποτυπώνονται στις ελλείψεις πρώτων υλών, απορρυπαντικών, ζωοτροφών, λιπασμάτων, ελαστικών, ανταλλακτικών ηλεκτρολογικού και μηχανολογικού εξοπλισμού για εστίαση-ξενοδοχεία-νοσοκομεία, ηλεκτρικών συσκευών κ.α.) Αντί διενέργειας εισαγωγών αξίας 3,5 – 4,0 δις ευρώ (στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα), τελικά εισήχθησαν προϊόντα 1,5 – 2,0 δις ευρώ.- Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Τροφίμων (ΣΕΕΤ) από τα μέλη του, ως και τις 23 Ιουλίου είχαν εγκριθεί πληρωμές για εισαγωγές τροφίμων που αντιστοιχούν μόνο στο 7% του αριθμού και στο 10,5% της αξίας των αιτημάτων που έχουν υποβληθεί. Αν αναλογιστεί κανείς ότι τα 2/3 των τροφίμων εισάγονται, γίνεται αντιληπτό πως στα ράφια των σουπερμάρκετ τον Αύγουστο θα καταγραφούν οι πρώτες ελλείψεις αγαθών.
– Λόγω της μη δυνατότητας αποστολής εμβασμάτων στο εξωτερικό, οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να εκτελωνίσουν φορτία. Αυτό συνεπάγεται σημαντικές καθυστερήσεις στα τελωνεία με επιπτώσεις στα ευπαθή προϊόντα. Ήδη στα λιμάνια της χώρας βρίσκονται εγκλωβισμένα περίπου 4.500 κοντέινερ. – Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τον περασμένο Μάιο σημειώθηκε σημαντική μείωση κατά 18,4% των συνολικών δαπανών για εισαγωγές αγαθών (2,75 δις ευρώ έναντι 3,37 δις ευρώ του Μαΐου του 2014). Σε επίπεδο πενταμήνου 2015, οι συνολικές δαπάνες για εισαγωγές εμφανίζονται μειωμένες κατά 9,6% σε σχέση με πέρυσι (στα 15,31 δις ευρώ από 16,93 δις ευρώ στο αντίστοιχο πεντάμηνο του 2014). |
|||||||||||||||||
| ΑΕΠ | – Οι προβλέψεις για συρρίκνωση του ΑΕΠ από το Β΄ Εξάμηνο του έτους και μετά (Ιούλιος-Δεκέμβριος 2015), κυμαίνονται στα επίπεδα του 1 έως 3 δις ευρώ σε μηνιαία βάση, με τις σωρευτικές ετήσιες απώλειες το 2015 να ανέρχονται στα 7 έως 18 δις ευρώ.- Ως αποτέλεσμα του πλήγματος που έχει υποστεί η ελληνική οικονομία, η ύφεση για το τρέχον έτος, σύμφωνα με τις ευοίωνες προβλέψεις, θα ανέλθει περίπου στο 4%.
Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής (δυσοίωνες εκτιμήσεις):
|
|||||||||||||||||
| Αγορά ακινήτων | – Αξιοσημείωτη θα είναι η πτώση των τιμών των ακινήτων (10% -20%) κατά τους προσεχείς μήνες, ενώ η ακύρωση συμβολαίων μεταβίβασης ακινήτων αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς (9 στα 10 συμβόλαια). | |||||||||||||||||
| Ανεργία | – Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για διαμόρφωση του ετήσιου ποσοστού ανεργίας το 2015, στα επίπεδα του 30%, με την υπέρβαση όμως του συγκεκριμένου ορίου να συγκεντρώνει σημαντικές πιθανότητες. | |||||||||||||||||
| Περιορισμοί λόγω capital Controls(Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, Όρια πληρωμών κ.α. | – Από τις 29 Ιουνίου, ημερομηνία που έκλεισαν οι τράπεζες και επεβλήθησαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι, έως τις 24 Ιουλίου είχαν εγκριθεί από την αρμόδια Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών εμβάσματα για εισαγωγές αξίας 1,5 δις ευρώ. Σε μηνιαία βάση, πριν από την εισαγωγή των capital controls το αντίστοιχο ποσό για εισαγωγές κατά μέσο όρο ήταν περίπου 3,5 δις ευρώ.- Τα εγκριθέντα κεφάλαια ύψους 1,5 δις ευρώ αφορούσαν καύσιμα και φάρμακα, με τις ανάγκες όμως της πραγματικής οικονομίας να μένουν ανικανοποίητες. Τα παραπάνω ποσά δεν κατευθύνθηκαν για αγορά πρώτων υλών ή για προμήθεια τεχνολογικού εξοπλισμού, με συνέπεια την καταγραφή δυσλειτουργιών στην παραγωγική διαδικασία.
– Τα όρια πληρωμών για εισαγωγές, όσον αφορά στις τέσσερις συστημικές τράπεζες μαζί με την Τράπεζα Αττικής σε ημερήσια βάση είναι 22 εκ. ευρώ, όταν προ capital controls ήταν περίπου 120 εκ. ευρώ. Αρκεί να σημειωθεί ότι το 2014 μόνο για εισαγωγές καυσίμων δαπανήθηκαν 15 δις ευρώ.
– Με την πρόσφατη τροποποίηση της τελευταίας Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου και με σημείο αναφοράς τις συναλλαγές των επιχειρήσεων με το εξωτερικό, το ημερήσιο όριο ανά πελάτη αυξήθηκε από 100.000 ευρώ σε 150.000 ευρώ. Παράλληλα, το σωρευτικό όριο ανά πιστωτικό ίδρυμα ανήλθε στα 5 εκ. ευρώ ανά ημέρα για τις συστημικές τράπεζες από 3,4 εκ. ευρώ που ίσχυε μέχρι πρότινος. Παρόλα αυτά, οι παραπάνω βελτιωτικές ρυθμίσεις δεν επαρκούν για να επαναφέρουν την οικονομία στο σημείο που ήταν πριν την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων.
|
|||||||||||||||||
| Πίνακας 2: Εξέλιξη τζίρου σε Λιανεμπόριο μετά την επιβολή των Capital Controls | |
| Τζίρος | – Η μεσοσταθμική μείωση του τζίρου εκτιμάται στο 30%, καθώς η πτώση των πωλήσεων την πρώτη εβδομάδα της επιβολής των κεφαλαιακών ελέγχων ανήλθε στο 40%, τη δεύτερη στο 30% και την τρίτη στο 20%.– Παρόλα αυτά, το τελευταίο χρονικό διάστημα και εξαιτίας της επαναλειτουργίας των πιστωτικών ιδρυμάτων και της μερικής ομαλοποίησης των συνθηκών, η συρρίκνωση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων κυμαίνεται στα επίπεδα του 10% – 20%.
– Η πτώση του κύκλου εργασιών κινήθηκε σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα στη νησιωτική Ελλάδα, λόγω της αυξημένης τουριστικής κίνησης. |
| Αιτίες της πτώσης του τζίρου | – Η ραγδαία πτώση του εσωτερικού τουρισμού.- Ανασφάλεια των ξένων τουριστών πως σε περίπτωση προβλημάτων στα ΑΤΜ , δεν θα έχουν πρόσβαση στους λογαριασμούς τους. |
| Αδυναμία αντιμετώπισης των επιπτώσεων από την τραπεζική αργία και τα Capital Controls | – Περίπου το 50% των επιχειρήσεων δε διαθέτει συσκευές EFT/POS, προκειμένου να πραγματοποιούν συναλλαγές με πιστωτικές, χρεωστικές και προπληρωμένες κάρτες. Εντούτοις, οι δυσμενείς συνθήκες στις οποίες έπρεπε να προσαρμοστεί ο επιχειρηματικός κόσμος, είχε σαν αποτέλεσμα την έκδοση 1 εκ. νέων καρτών (χρεωστικών, πιστωτικών) και την αφομοίωση νέων μεθόδων αποδοχής πληρωμών από την πλευρά των επιτηδευματιών. |