«Οι νέες ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών και δανείων πρέπει να εστιάζουν στους “αδύναμους”»

|> Το Ε.Β.Ε.Π. επισημαίνει ότι τα στοιχεία της Α.Α.Δ.Ε. που δείχνουν τις παλαιές και νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές να έχουν ανέλθει στα 104,37 δις ευρώ, έχοντας προστεθεί 4,44 δις ευρώ σε ένα χρόνο. Τα νέα ληξιπρόθεσμα χρέη που βεβαιώθηκαν εντός του 2018 έφτασαν τα 10,94 δις ευρώ, ενώ έμειναν απλήρωτα τα 9,15 δις ευρώ, αλλά με τις εισπράξεις από ληξιπρόθεσμα, αυξημένες στα 5,55 δις ευρώ από 5,1 δις ευρώ το 2017.

Παράλληλα τον Ιανουάριο του 2019 μειώθηκε ο αριθμός των οφειλετών από 4,2 εκ. σε 4,06 εκ. κυρίως λόγω ένταξης σε διάφορες ρυθμίσεις, αλλά αυξήθηκε ο αριθμός των φορολογουμένων που έχουν υποστεί αναγκαστικά μέτρα είσπραξης και κατασχέσεις σε 1,16 εκ. Το θεωρητικά «εισπράξιμο ποσό» των 86,26 δις ευρώ που περιλαμβάνει χρέη ΔΕΚΟ και άλλων επιχειρήσεων, η Α.Α.Δ.Ε. θα επιχειρήσει να το εισπράξει από κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και τραπεζικών λογαριασμών, αλλιώς θα το προσθέσει στη δεξαμενή των 18,11 δις ευρώ «ανεπίδεκτων είσπραξης».

Το 2019 αντιμέτωποι με τις κατασχέσεις της εφορίας βρίσκονται επιπλέον 674.190 φορολογούμενοι με ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία, που χάνουν κάθε μήνα τη μάχη πληρωμής φόρων. Το αποτέλεσμα της υπερφορολόγησης είναι 9 στα 10 φυσικά πρόσωπα να έχουν χρέη έως 5.000 ευρώ και 6 στις 10 επιχειρήσεις να έχουν βαρύ φορτίο ληξιπρόθεσμων οφειλών.

Η νέα ρύθμιση που σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα πρέπει να δώσει οικονομική ανάσα σε περίπου 4,1 εκ. ΑΦΜ που χρωστούν στην εφορία. Η πλειονότητα των οφειλετών, περίπου 3,85 εκ. έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία έως 10.000 ευρώ και χρωστούν συνολικά 3,31 δις ευρώ εκ των οποίων σε ρύθμιση βρίσκονται περίπου 873,8 εκ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 40%.

Σύμφωνα με τα στοιχεία 1,48 εκ. φορολογούμενοι με οφειλές φόρου εισοδήματος έως 10.000 ευρώ, χρωστούν συνολικά 1,38 δις ευρώ από τα οποία βρίσκονται σε ρύθμιση 142,2 εκ. ευρώ. Αντίστοιχα 1,94 εκ. φορολογούμενοι με οφειλές φόρων ακινήτων έως 10.000 ευρώ χρωστούν συνολικά 988,3 εκ. ευρώ από τα οποία έχουν ρυθμιστεί 227,2 εκ. ευρώ, ενώ 222.863 φορολογούμενοι με οφειλές σε ΦΠΑ έως 10.000 ευρώ χρωστούν συνολικά 319,8 εκ. ευρώ, από τα οποία έχουν ρυθμιστεί τα 154,2 εκ. ευρώ.

Επίσης αξιοσημείωτο είναι ότι έως 3.000 ευρώ φόρο εισοδήματος οφείλουν 1,19 εκ. φορολογούμενοι, με το χρέος στα 503 εκ. ευρώ, εκ των οποίων έχουν ρυθμιστεί τα 147,9 εκ. ευρώ. Από το σύνολο των 104,4 δις ευρώ, ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία το 2018, σε ρύθμιση έχουν υπαχθεί τα 3,6 δις ευρώ, δηλαδή μόλις το 3,4%, επιβεβαιώνοντας πως οι φορολογούμενοι αδυνατούν να ανταποκριθούν στην καταβολή των δόσεων της πάγιας ρύθμισης χρεών.

Αναφορικά με το νέο θεσμικό πλαίσιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας που θα αποτελέσει τη διάδοχη κατάσταση του νόμου Κατσέλη, οριστικοποιήθηκε η συμφωνία κυβέρνησης και τραπεζών. Οι δύο πλευρές κατέληξαν σε ένα σχέδιο το οποίο προβλέπει ότι το ανώτατο όριο της αντικειμενικής αξίας που θα προστατεύεται η πρώτη κατοικία θα ανέρχεται σε 250.000 ευρώ.

Το όριο θα συνδυάζεται υποχρεωτικά και με το ύψος του δανεισμού, το οποίο ορίζεται σε 130.000 ευρώ, ενώ θα προβλέπεται και «κούρεμα» του δανείου, υπό τη προϋπόθεση, το ανεξόφλητο ποσό του δανείου να υπερβαίνει το 120% της αξίας της πρώτης κατοικίας. Το νέο πλαίσιο θα περιλαμβάνει και τα επιχειρηματικά δάνεια που προσκρούουν σε εγγυήσεις πρώτης κατοικίας.

Τα εισοδηματικά κριτήρια που πρέπει να πληρούν οι δανειολήπτες είναι για ένα άτομο ετήσιο εισόδημα μέχρι 12.500 ευρώ, για ζευγάρι 21.000 ευρώ και επιπλέον 5.000 ευρώ για κάθε παιδί. Όλα τα οικονομικά και περιουσιακά στοιχεία του δανειολήπτη, θα υποβάλλονται σε μια πλατφόρμα, που με αντικειμενικά κριτήρια θα αποφασίζει την υπαγωγή ή όχι κάποιου στο νέο πλαίσιο, ενώ θα είναι δυνατή και η παρακολούθηση του συνολικού δανεισμού σε όλες τις τράπεζες. Οι τράπεζες επιθυμούν την αναδρομική ισχύ του νέου νόμου για εκκρεμείς περιπτώσεις, ενώ όσοι επιθυμούν να μπορούν να μεταπηδήσουν στο νέο πλαίσιο.

Η υποβολή αιτήσεων για ένταξη στον νόμο Κατσέλη έφτασε συνολικά τις 220.000 προσφυγές εκ των οποίων οι 135.000 εκκρεμούν. Από τις 85.000 που εκδικάστηκαν, οι 52.433 ολοκληρώθηκαν με 42.000 δημοσιευμένες αποφάσεις και οι υπόλοιπες έχουν ματαιωθεί ή συμβιβαστεί. Οι νέες αιτήσεις ανέρχονται σε 12.500 και συνεχίζονται με αυξητικούς ρυθμούς, αφού από τα 62,1 δις ευρώ στεγαστικά δάνεια τα 27,4 δις ευρώ είναι «κόκκινα».

Από αυτά, τα 11,9 δις ευρώ ή το 43% έχουν ήδη καταγγελθεί και βρίσκονται υπό καθεστώς δικαστικής προστασίας, ενώ τα υπόλοιπα 15,5 δις ευρώ ή το 57% είναι σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών. Οι τράπεζες εξέτασαν όλα τα σενάρια και κατέληξαν πως τα νέα όρια είναι ανάλογα του προηγούμενου πλαισίου και επομένως το ζητούμενο είναι εάν θέτουν εκτός προστασίας αδύναμες κοινωνικές ομάδες και εάν θα αυξηθεί το ύψος των δανείων, κάτω από την ομπρέλα προστασίας, που θα χορηγείται σε όσους τη δικαιούνται. Η κοινή πρόταση θα διαβιβαστεί στους εποπτικούς θεσμούς για έγκριση, ώστε να νομοθετηθεί μέχρι τέλος Φεβρουαρίου.

Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ Β. Κορκίδης επισημαίνει ότι για άλλη μία φορά τα επίσημα στοιχεία καταδεικνύουν το γεγονός, οι λίγοι να χρωστούν τα πολλά και οι πολλοί τα λίγα, τόσο στην εφορία, όσο και στις τράπεζες και ως εκ τούτου οι νέες ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών και δανείων που δρομολογούνται, θα πρέπει να εστιάζουν στους αποδεδειγμένα, εισοδηματικά και φοροδοτικά αδύναμους οφειλέτες, προστατεύοντας παράλληλα τους συνεπείς φορολογούμενους και δανειολήπτες.