Η κρατική σπατάλη

|> Νίκος Σίμος

|> Μία από τις συχνές διαπιστώσεις της Eurostat  είναι για τις υπερβολικά υψηλές δημόσιες δαπάνες στη χώρα μας. Τα σχετικά ποσά αυτά δεν δείχνουν μόνο το μέγεθος της σπατάλης στην κρατική μηχανή, αλλά, επειδή οι περισσότερες δαπάνες από αυτές, προφανώς και δεν είναι ανελαστικές δείχνουν και τις δυνατότητες που έχει το κράτος να αυτοπεριορισθεί. Αλλά η κυβέρνηση το αποφεύγει για λόγους προφανείς και διαχρονικούς στο ελληνικό πολιτικό σύστημα  Άλλωστε ο περιορισμός των δαπανών του κράτους –τη σημασία του οποίου οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν θα καταλάβαιναν αν δεν ερχόταν η κρίση, η τρόϊκα και το κουαρτέτο- επιτρέπει σε μία κυβέρνηση να προβεί σε μία κοινωνικού στόχου πράξη. Να μειώσει την φορολογία.

Το πρόβλημα ενός σπάταλου κράτους δεν είναι ελληνικό μόνο φαινόμενο. Είναι παγκόσμιο, με τη διαφορά ότι στη χώρα μας, την χώρα της υπερβολής είναι φυσικό, το φαινόμενο αυτό να είναι και πιο εκτεταμένο.

Μπορεί να φαίνεται αξιοσημείωτο ή περίεργο το γεγονός ότι και στην Αμερική, επί θητείας Ρήγκαν διαπιστώθηκαν τέτοια φαινόμενα κρατικής σπατάλης. Καθώς λοιπόν κρίθηκε αναγκαίο να περιορισθούν οι δαπάνες αυτές, ασχέτως αν τελικώς έγιναν λιγότερα από όσα προτάθηκαν, η αμερικανική κυβέρνηση ανέθεσε τότε σε πολυμελή Επιτροπή μιας εκατοντάδας (!) επιχειρηματιών να ελέγξουν, με την εμπειρία της διαχείρισης των επιχειρήσεών τους, και να αξιολογήσουν τις δαπάνες του αμερικανικού κράτους. Το τελικό τους συμπέρασμα ήταν ότι αν το αμερικανικό κράτος διευθυνόταν όπως οι δικές τους επιχειρήσεις θα σημειωνόταν μία μείωση των δημοσίων δαπανών κατά 65%-70%.

Μπορεί να σπαταλήθηκε δημόσιο χρήμα στη χώρα μας για συντάξεις δήθεν τυφλών που έβλεπαν καλύτερα από μας, αλλά και στις ΗΠΑ διαπιστώθηκε ότι εδίδοντο χρήματα για μορφωτικά προγράμματα φυλών ερυθροδέρμων οι οποίες είχαν εξαφανιστεί εδώ και μισό αιώνα.  Ή ότι το Ναυτικό προμηθευόταν υλικά που του κόστιζαν 250 δολλάρια το κομμάτι από ένα έμπορο που τα αγόραζε προς 11 δολλάρια!

Να σημειώσουμε εν κατακλείδι ότι, εάν ο ΟΟΣΑ έχει προτείνει την γνωστή «εργαλειοθήκη» για την Ελλάδα με συγκεκριμένες δράσεις σε μεταρρυθμιστικό πλαίσιο, που  είναι ζήτημα αν το ένα δέκατο από αυτές θα έχει εφαρμοστεί, η Επιτροπή εκείνη στις ΗΠΑ είχε προτείνει 2.478 (!) οικονομικά μέτρα που θα μείωναν τις σπατάλες του κράτους.

Η αλήθεια είναι ότι ούτε στην Αμερική έγιναν πολλά πράγματα τελικώς. Διότι είναι γνωστό ότι στην πολιτική «όποιος δεν θέλει να ζυμώσει δέκα μέρες κοσκινίζει». Πολύ περισσότερο αν με ξένα κόλλυβα μία κυβέρνηση πιστεύει ότι μπορεί να βολεύει ημετέρους και να εξασφαλίζει ψηφαλάκια.