Χριστούγεννα μιάς άλλης εποχής όπου με τα χνώτα στις βιτρίνες ‘’ζωγραφίζαμε’’ το αύριο  

Παντελής Ξανθίδης |> Είναι κάποιες καθημερινές εικόνες που φέρνουν στον νου σκηνές του μακρυνού άλλοτε, τότε δηλαδή που το ‘’μακρινό’’ το γράφαμε με ύψιλον! Πόσω μάλλον εάν αυτές τις εικόνες τις βλέπει κάποιος των ‘’…ήντα’’, τέτοιες χρονιάρες μέρες…

Ανέβαινα χθες τις κυλιόμενες της Κοραή και βλέπω μπροστά μου έναν περίπου πεντάχρονο πιτσιρίκο που τον κρατούσε από το χέρι ο μπαμπάς του, με χακί καπαρντίνα. Έχει σημασία που αναφέρεται η χακί καπαρντίνα! Μόλις φτάνουμε, λοιπόν,  επάνω ακούγεται ο μικρός να λέει «Θέλω πάλι!». Ο μπαμπάς του δείχνει αμέσως κατανόηση και πηγαίνουν στις σκάλες καθόδου, με τον πιστιρικά να χοροπηδάει από τη χαρά του!

Πόσο όμορφη η εικόνα!.. Με γύρισε σ’ εκείνη την εποχή που είχαν μπει οι πρώτες κυλιόμενες σκάλες στην Ομόνοια. Τότε που με κρατούσε από το χέρι ο συγχωρεμένος ο πατέρας μου και του ζητούσε να τις ανεβοκατεβαίναμε! Και θυμάμαι ότι φορούσε… χακί καπαρντίνα!

Μάλλον ήταν Χριστούγεννα – ίσως πριν την δεκαετία του ’60… Ναι-ναι, Χριστούγεννα ήταν! Θυμήθηκα ότι είχαμε πάει στην Αιόλου για να μου πάρει μια μπάλα! Ήταν λαστιχένια, άσπρη και κάπως μεγάλη και πολύ-πολύ όμορφη! Τόσο όμορφη, που το  βράδυ κοιμήθηκα κρατώντας της στην αγκαλιά μου! Το δε πρωί, μόλις την είδε η παρέα έγινα… αρχηγός του 24ώρου! Εμ, βέβαια! Όποιος είχε μπάλα γινόταν… αρχηγός!

Χριστούγεννα του τότε… Τότε που θολώναμε από τα χνώτα τη βιτρίνα του ‘’Πανελλήνιον’’ στη Σταδίου για να χαζέψουμε τα παιχνίδια. Να, όπως εκείνο το τραινάκι που έκανε τα ταξίδια του σε όλο το μήκος και πλάτος της βιτρίνας, που περνούσε κάτω από ένα βουνό, μετά έβγαινε σε μία γέφυρα και διάσχιζε μία λίμνη… Πω-πω τι ταξίδια κάναμε!…

Το ‘’Πανελλήνιον’’ και το ‘’Μινιόν’’ ήταν το ‘’Τζάμπο’’ και ο ‘’Μουστάκας’’ της εποχής. Αλλά η Αιόλου των γιορτινών ημερών, ήταν ανώτερη! Όχι επειδή είχαμε τότε τον Λαμπρόπουλο, τον Δραγώνα ή τον ‘’Κρίνο’’ με τους λουκουμάδες του, αλλά γιατί Χριστούγεννα και Πάσχα στηνόταν μία αγορά με ένα σωρό παιχνίδια!

Ήταν γεγονός για ένα παιδάκι να κατέβη στην Αιόλου – τουλάχιστον να δει τα παιχνίδια… Ναι, απλώς να δει! Η εποχή ήταν πολύ δύσκολη, εκείνα τα μετεμφυλιακά χρόνια… Το σημερινό παιδί ούτε καν μπορεί να φανταστεί, πόσα κινηματογραφικά έργα είχαν δει τα παιδιά εκείνης της εποχής ή από τις μάντρες ή από τις φωτογραφίες! Πηγαίναμε στα σινεμά και ‘’βλέπαμε’’ το έργο από τις φωτογραφίες που κρεμούσαν στις προθήκες! Φτιάχναμε τις υποθέσεις, βρίσκαμε ποιος είναι ο ‘’καλός’’ και ποιος ο ‘’κακός’’! Φανταστικά σενάρια επί σεναρίων, αλλά τόσο ζωντανά, που εάν τυχόν κάποια ταινία την βλέπαμε, ίσως και να… διαφωνούσαμε με τον σεναριογράφο!

Τα δικά μας Χριστούγεννα τότε είχαν μπόλικη φαντασία, επειδή δεν ήταν ‘’εύκολα’’ για όλους… Δεν είχαμε την έτοιμη εικόνα της τηλεόρασης. Δεν ήταν ετοιματζίδικα! Εκείνα τα χρόνια το “prêt a porter” αφορούσε μόνον τους… γαλλομαθείς!

Βέβαια πουλούσαν κουραμπιέδες και μελομακάρονα, τα ζαχαροπλαστεία στις γιορτές. Όπως τα περιώνυμα του είδους -αν και τελευταία ξεχνάω ονόματα- θυμάμαι τον ‘’Τσίτα’’, το ‘’Πέτρογκραντ’’, τον ‘’Μπόκολα’’ ή τον ‘’Φλόκα’’. Όμως, της μάνας μας τα κουρεμπιομελομακάρονα ήταν… ασυναγώνιστα! Έσπαγαν μύτες, όταν τα κουβαλούσαμε με τις λαμαρίνες από τον φούρνο!

Θα πει κανείς ‘’τόσο γευσιγνώστες ήταν τότε οι πιτσιρικάδες;’’… Βεβαιότατα! Ο κουραμπιές και το μελομακάρονο αποτελούσε το κύριο φιλοδώρημα στα κάλαντα και σε δεύτερο πλάνο ήταν το… παραδάκι! Δηλαδή η εικοσάρα, το πενηνταράκι – άντε και σπανιότατα το δίφραγκο! Είχαμε μια… άριστη γευσιγνωσία. Ίσως και από την αφραγκία!

Αυτός ο πιτσιρίκος μ’ έστειλε πολύ πίσω, αλλά δεν κατάφερα να κρατηθώ για πολύ. Μόλις βγήκα στην Κοραή ήρθε το παρόν και ‘’προσγειώθηκα’’. Λίγο άσχημα βέβαια, από την ηχορρύπανση και την έλλειψη φινέτσας από αυτή την δήθεν γιορταστική εικόνα της πλατείας…