Ώρα για αλλαγή ρότας

|> Στέλιος Κοπανίδης

|> Το ηχηρό “όχι” των Ιταλών στο δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής, που προκάλεσε την παραίτηση του Ματέο Ρέντσι (σ.σ. παραμένει στην πρωθυπουργία έως την ψήφιση του προϋπολογισμού) αποτελεί κόλαφο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και αναδεικνύει τις παθογένειες και τα αδιέξοδα που έχει δημιουργήσει η μονεταριστική πολιτική των Βρυξελλών.

Εγκλωβισμένη στις κοντόφθαλμες επιδιώξεις του Βερολίνου, που εκπορεύονται από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τις νεο-μετερνιχικές εμμονές του, η Ευρώπη κινδυνεύει να απολέσει όλα όσα έχει πετύχει μετά τη λήξη του Β’ ΠΠ και το τέλος του ψυχρού πολέμου. Η ηγεσία της δεν αφουγκράζεται τους πολίτες που αισθάνονται παγιδευμένοι, έρμαια στις ορέξεις των αγορών και απαντούν με “όχι” ακόμη και σε θετικές τομές. Πλέον, οποιαδήποτε μεταρρύθμιση που θα προωθείται από το συστημικό κατεστημένο θα απορρίπτεται με βροντερά “όχι” από τους πολίτες των κρατών, που βιώνουν μια οικονομική κρίση δίχως τέλος, υψηλή ανεργία (ιδιαίτερα στους νέους), κοινωνική ανισότητα και φτώχεια. Το Brexit και τώρα το ιταλικό “όχι” αποτελούν μόνο την κορυφή του παγόβουνου για όσα θα ακολουθήσουν.

Οι κήρυκες των πλέον αντιδραστικών εκφάνσεων καραδοκούν. Ο εθνικισμός, η ξενοβοφία, ο ρατσισμός, ο λαϊκισμός σε συνδυασμό με τον φόβο και την ογκούμενη δυσαρέσκεια θα βρουν καταφύγιο σε ετερόκλητα ακροατήρια που θα ενωθούν σε ένα σώμα, θα γιγαντωθούν και θα ναρκοθετήσουν την πορεία και το μέλλον της Ευρώπης.

Χαρακτηριστικό είναι ότι τα υψηλότερα ποσοστά του ιταλικού “όχι” στη Συνταγματική Αναθεώρηση που προωθούσε ο Ματέο Ρέντσι σημειώθηκαν στη Σικελία, στη Σαρδηνία και στην Απουλία, περιοχές που δοκιμάζονται υπέρμετρα από τη φτώχεια, ενώ οι νέοι που μαστίζονται από την ανεργία απέρριψαν με συντριπτικά νούμερα τη σχεδιαζόμενη μεταρρύθμιση.

Κι όμως παρ’ όλα αυτά οι Βρυξέλλες εθελοτυφλούν. Παγιδευμένες στη γραφειοκρατία και την αναβλητικότητα στη λήψη αποφάσεων δεν βλέπουν ότι το πλοίο “μπάζει νερά” και σε λίγο θα βουλιάξει. Σύρονται δεμένες πισθάγκωνα στο γερμανικό άρμα. Αν πιστεύει, όμως, η Γερμανία ότι σε μια εξαθλιωμένη Ευρώπη εκείνη θα παραμείνει αλώβητη και θα αποτελεί νησίδα ασφαλείας και ευμάρειας, πλανάται πλάνην οικτράν.

Όσο οι λεγόμενες αγορές θα υπαγορεύουν τις πολιτικές και θα αποφασίζουν κατά το δοκούν τόσο οι κοινωνικές εντάσεις θα οξύνονται έως ότου προσλάβουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Η Ιστορία θα είναι αμείλικτη για τους υπαίτιους αυτής της τραγωδίας, όπως άλλωστε συνέβη για εκείνους που αιματοκύλισαν την Ευρώπη σε δύο παγκόσμιους πολέμους. Προτού όμως η Ιστορία ρίξει το ανάθεμα η Ευρώπη επείγει να αλλάξει ρότα και να αντιληφθεί ότι η ακολουθούμενη πολιτική της μόνο αδιέξοδα δημιουργεί. Αλλά, δυστυχώς, όταν θα το καταλάβει πολύ φοβάμαι ότι θα είναι πλέον αργά.