Προσοχή στις ελιές!

|> Σταύρος Τσιριγωτάκης*

|> Τα ποσοστά μελανώματος έχουν διπλασιαστεί κατά την διάρκεια των τελευταίων 30 χρόνων και εάν δεν καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες πρόληψης του καρκίνου του δέρματος, θα συνεχίσουν να αυξάνονται τα επόμενα 15 χρόνια. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 2030 -μόνο στις ΗΠΑ- θα διαγνωστούν 112.000 νέες περιπτώσεις μελανώματος.

Οι δραματικές αυτές αποκαλύψεις έγιναν γνωστές από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ, όπου μεταξύ των άλλων σε ανακοίνωσή του αναφέρεται ότι περίπου 9 στις 10 περιπτώσεις μελανώματος προκαλούνται στην έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία.

Το παράδοξο είναι ότι το ποσοστό των ανθρώπων που θα εμφανίζουν μελάνωμα συνεχίζει να αυξάνεται κάθε χρόνο σε σύγκριση με τα ποσοστά των περισσοτέρων άλλων καρκίνων τα οποία μειώνονται.

Ο καρκίνος του δέρματος είναι μια από τις συχνότερες μορφές καρκίνου σε άνδρες και γυναίκες. Ενώ οι καρκίνοι του δέρματος αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, το μελάνωμα προκαλεί τους περισσότερους θανάτους. Πρόκειται για έναν καρκίνο που ξεκινά από τα μελανοκύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα εκείνα που παράγουν τη χρωστική ουσία μελανίνη που προκαλεί το μαύρισμα.

Ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για μελάνωμα και για άλλους καρκίνους δέρματος είναι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) τόσο από τον ήλιο όσο και από τεχνητά μέσα (σολάριουμ). Οι ακτίνες UV βλάπτουν το DNA των δερματικών κυττάρων, που μπορεί να φθείρει τα γονίδια που ελέγχουν την ανάπτυξη και τη διαίρεση των κυττάρων του δέρματος προκαλώντας τη δημιουργία των καρκινικών κυττάρων.

Η θεραπεία του μελανώματος σε πρώιμο στάδιο περιλαμβάνει συνήθως μόνο τη χειρουργική εκτομή του, ενώ σε πιο προχωρημένο στάδιο χρειάζεται ευρύτερη εκτομή. Πολλές φορές χρειάζεται και λεμφαδενικός καθαρισμός ακόμα και επικουρική θεραπεία. Τα ποσοστά επιτυχίας στα αρχικά στάδια αγγίζουν το 85% ενώ όταν το μελάνωμα εξαπλωθεί η 5ετής επιβίωση είναι 30%.

Με την κατάλληλη στρατηγική όμως, δηλαδή, με την αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ιδίως τις μεσημεριανές ώρες, με την προστασία του δέρματος από τον ήλιο, αλλά και με την τακτική ιατρική παρακολούθηση για προβλήματα που εμφανίζονται στο δέρμα, με την χειρουργική εκτομή των ύποπτων βλαβών (μικρή επέμβαση, η οποία γίνεται με τοπική αναισθησία, συνήθως με laser και δεν απαιτεί νοσηλεία, ούτε βγάζει τον ασθενή από την καθημερινή του δραστηριότητα) και όχι με τη γνωστή φράση «άσ΄το και θα δούμε», μπορεί να αποτραπούν χιλιάδες νέες περιπτώσεις καρκίνου του δέρματος κάθε χρόνο.

(*) Ο κ. Στ. Τσιριγωτάκης (stavrostsirigotakis@gmail.com) είναι Γενικός Χειρουργός, μέλος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας, της Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας, της Εταιρείας Χειρουργικής Ενδοκρινών Αδένων κ.ά. www.tsirigotakis.com.